BM koridorları sessiz kalsa da sanal gerçekleşecek Genel Kurul oturumları kapsamlı bir programa sahip

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 75’inci dönem oturumu 15 Eylül’de New York’taki BM Genel Merkezinde başlıyor. COVID-19 küresel salgını nedeniyle bu yılki Genel Kurul oturumları BM’nin 75 yıllık tarihinde görülmemiş bir yöntemle gerçekleşecek.

Bu yıl BM Genel Kurul binasının koridorları dünya liderlerini ağırlayamayacak, birçok tanınmış şahsiyetin katıldığı etkinlikler düzenlenemeyecek.

COVID-19 önlemleri nedeniyle liderlerin büyük bölümü toplantılara şahsen katılamayacak ve toplantılar sanal ortamda gerçekleştirilecek. Ancak, bu gelişme küresel diplomasi ve sürdürülebilir kalkınma çarklarının daha yavaş dönmesine yol açmayacak.

Ayrıca bu yıl Genel Kurul başkanlığını ilk kez Türkiye üstlenmiş bulunuyor. 

Başkanlığını Volkan Bozkır’ın yapacağı 75’inci dönem Genel Kurul oturumlarında öne çıkan beş husus şunlardan oluşuyor.

1. Devlet ve hükümet başkanları konuşmalarını video mesaj olarak gönderiyor

BM Genel Kurulunun en öne çıkan etkinliği şüphesiz Genel Görüşmelerin yapıldığı oturum.Söz konusu oturumlar Genel Kurulun resmî açılışından bir hafta sonra 22 Eylül’de başlayacak. 

Söz konusu oturumlarda devlet ve hükümet başkanları, bazı zamanlarda ise yardımcıları ya da bakanları kürsüye çıkarak öncelikli konuları hakkında dünya kamuoyunu bilgilendirirler. Bu yıl ise salgın nedeniyle dünya liderleri oturumlara şahsen katılmıyorlar. Kendilerinden konuşmalarını önceden kaydederek video formatında göndermeleri istenmiş bulunuyor. Bu videolar oturumlarda “canlı” yayınlanacak.

Konuşmaların takdiminin ise oturumlara şahsen katılacak ülkelerin New York’taki temsilcileri tarafından yapılması öngörülüyor.

Ancak, isteyen dünya liderlerinin oturumlara şahsen katılarak konuşmasını yapma imkan da bulunuyor.

2) 75’inci yıl kutlamaları

Birleşmiş Milletler 1945 yılında kuruldu ve bu yıl 75’inci kuruluş yıl dönümünü kutluyor. BM Genel Sekreteri António Guterres de tüm dünyayı arzu edilen ortak gelecek hakkında konuşmaya ve fikirlerini paylaşmaya çağırdı. 

BM Genel Merkezinde 21 Eylül’de 75’inci yıl kutlamaları kapsamında hem çevrimiçi hem de uzaktan katılımla gerçekleşecek etkinlikle COVID-19 salgını sonucu önemi daha da iyi ortaya çıkan ve anlaşılan çok taraflılığa desteğin yeniden güçlendirilmesi hedefleniyor. BM Genel Kurulunda düzenlenecek söz konusu etkinliğe Genel Sekreterin şahsen katılarak bir konuşma yapması bekleniyor.

3) Sürdürülebilir Kalkınma yoluyla “dünyayı dönüştürmek”

Dünyayı korurken yoksulluğu azaltmak ve barışı korumayı da hedefleyen uluslararası seviyede kabul görmüş 17 hedeften oluşan Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları 2020 yılında BM'nin gündeminin en üst sıralarında yer aldı. BM Genel Sekreter Vekili de dahil olmak üzere pek çok kişi salgının, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının neden bu kadar önemli olduğunu daha güçlü bir şekilde vurguladığını söyledi.

75’inci dönem oturumlarında Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları “ilk kez gerçekleştirilecek küresel yayınla” detaylı bir şekilde ele alınacak. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları savunucusu Richard Curtis’in yazıp yönettiği söz konusu etkinlik dünyanın dört bir yanındaki izleyicileri dünyanın karşı karşıya olduğu çoklu sorunlarla tanıştıracak ve çözümü sağlayacak Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşmak için 2030 yılına kadar yapılması gerekli dönüşümü ele alacak.

4) “Görülmemiş orandaki küresel biyolojik çeşitlilik kaybı” ile yüzleşmek

Dünyanın sahip olduğu biyolojik çeşitlilik BM’nin uyardığı gibi görülmemiş bir hızda azalıyor. Bir milyondan fazla canlı türü yok olma riski ile karşı karşıya bulunuyor. İki milyar hektar tarla verimsizleşmiş bulunuyor, okyanusların yüzde 66’sı ve mercanların yüzde 50’si ve sulak alanların yüzde 85’i insan faaliyetleri nedeniyle ciddi oranda olumsuz şekilde değişime uğramış bulunuyor. 

Doğal çevrenin giderek artan bozulmasının nasıl tersine çevrilebileceğinin ve bu bozulmanın insanların hayatlarını nasıl zararlı bir şekilde etkilediğinin ele alınacağı bir uluslararası zirve bu yıl Çin'in Kunming kentinde yapılacaktı, ancak COVID-19 önlemleri kapsamında 2021 yılı Mayıs ayına ertelendi. 

Ayrıca bu konuda 30 Eylül'de Genel Kurul gözetiminde sanal toplantılar düzenlenecek.

5) Toplumsal cinsiyet eşitliği: Pekin’den 25 yıl sonra

BM Genel Sekreteri António Guterres COVID-19 nedeniyle toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadın haklarının ciddi şekilde etkilendiğini ve kadınların ve kız çocuklarının ekonomik ve sosyal açıdan salgından orantısız şekide etkilendiğini söyledi. 

Söz konusu durum ve toplumsal cinsiyet eşitliğiyle ilgili diğer konular ve kadınların toplumdaki konumlarının güçlendirilmesi konusu Pekin Platformunun 25’inci yıldönümü etkinlikleri kapsamında 1 Ekim’de düzenlenecek toplantılarda ele alınacak. Pekin Eylem Platformu kadınların ve kız çocuklarının hakları konusundaki en kapsamlı ve ileriye dönük plan olarak kabul görüyor.  

Ayrıca, 18 Eylül’de Uluslararası Eşit Maaş Gününün ilki de kutlanacak ve kadınlar ile erkekler arasındaki maaş farkının giderilmesinin yolları ele alınacak.