BM Genel Sekreteri Gazze'de ateşkes çağrısını yineledi, Filistinlilere yönelik 'toplu cezalandırmayı' kınadı

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, Gazze'deki sivillere güvenli ve tam kapsamlı yardım ulaştırılmasını kolaylaştırmak için "temel koşulların" oluşturulmasının zorunluluğunu vurgularken, krizin tırmanmasını ancak ateşkesin önleyebileceğini söyledi.

15 Ocak tarihinde New York'taki BM Genel Merkezi'nde gazetecilere konuşan BM Genel Sekreteri, Gazze'deki "eşi benzeri görülmemiş" düzeydeki sivil kayıplar ve "felaket" düzeyindeki insani koşullardan duyduğu derin endişeyi dile getirdi.

"Tüm bu sorunların ele alınmasına yardımcı olacak tek bir çözüm var. Acil bir insani ateşkese ihtiyacımız var" dedi.

Rehineleri serbest bırakın

Guterres gazetecilere yaptığı açıklamada Hamas ve diğer militanlar tarafından 7 Ekim'de İsrailli sivillere yönelik gerçekleştirilen terör saldırılarını ve rehin alınan kişileri hatırlatarak, bu kişilerin derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılmalarını talep etti.

Ayrıca Filistinli militanlar tarafından işlenen cinsel şiddet iddialarının kapsamlı bir şekilde soruşturulması ve kovuşturulması çağrısında bulundu.

İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'ndeki eylemlerini yorumlayan Guterres, "saldırının" "toptan yıkımla" sonuçlandığını ve Genel Sekreter olarak görev yaptığı süre boyunca benzeri görülmemiş oranda sivilin öldürüldüğünü kaydetti.

Genel Sekreter "Hiçbir şey Filistin halkının toplu olarak cezalandırılmasını haklı gösteremez. Gazze'deki insani durum kelimelerin ötesindedir. Hiçbir yer ve hiç kimse güvende değil” dedi.

Yardım görevlileri ellerinden geleni yapıyor

BM’nin Filistinli mültecilere yardım kuruluşu UNRWA’ya göre, 1,9 milyon Gazzeli – yani Gazze nüfusunun yüzde 85'i - bazıları birden fazla kez olmak üzere yerinden edildi. Gazze Sağlık Bakanlığı'na göre 23.700'den fazla Filistinli öldürüldü ve yaklaşık 60.000 kişi de yaralandı.

Kriz aynı zamanda 152 BM personelinin de hayatına mal oldu ki bu BM tarihindeki en büyük can kaybını oluşturuyor.

BM Genel Sekreteri, "Yardım çalışanları büyük bir baskı altında ve hiçbir güvenlik garantisi olmadan Gazze'ye yardım ulaştırmak için ellerinden geleni yapıyorlar" diye konuştu.

'Yardımın önündeki engeller açık'

Guterres, Gazze'ye yardım ulaştırılmasının önündeki engellerin sadece BM tarafından değil, duruma tanıklık eden dünya çapındaki yetkililer tarafından da tespit edildiğini belirtti.

Ağır, yaygın ve amansız bombardıman altında etkili bir şekilde insani yardım ulaştırmanın imkânsız olduğunu vurgulayan Guterres, Gazze sınırındaki engellere işaret etti.

Hayat kurtaran tıbbi ekipman ve su tesisleri ile altyapının onarımı için kritik öneme sahip parçalar da dahil olmak üzere hayati önem taşıyan malzemeler, çok az açıklama yapılarak ya da hiçbir açıklama yapılmadan reddediliyor ve bu durum kritik malzemelerin ulaşmasını ve temel hizmetlerin yeniden başlatılmasını sekteye uğratıyor.

Guterres, erişimin engellenmesi, güvenli olmayan güzergahlar ve sık sık yaşanan telekomünikasyon kesintileri gibi diğer engellere de dikkat çekerek, "Ve bir kalem reddedildiğinde, zaman alan onay süreci tüm kargo için sıfırdan yeniden başlatılıyor" diye açıkladı.

Temel koşullara ihtiyacımız var'

BM'nin yardımları arttırma çabalarını vurgulayan Guterres, tarafları uluslararası insani hukuka uymaya  "sivillere saygı göstermeye ve onları korumaya ve temel ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamaya" çağırdı.

Temel ihtiyaç maddelerinin ticari arzında acil ve büyük bir artış olması gerektiğini de sözlerine ekleyen Guterres, ihtiyaç maddelerinin tüm nüfus için marketlerde de mevcut olması gerektiğini belirtti.

Gerilim kazanı 'fokur fokur kaynıyor'

Genel Sekreter ayrıca Orta Doğu'nun genelinde yükselen tansiyon konusunda da uyarıda bulundu.

"Kızıldeniz'de ve ötesinde gerilim çok yüksek ve yakında kontrol altına alınması imkânsız hale gelebilir" diyen Genel Sekreter, İsrail ve Lübnan ordularını ayıran Mavi Hat'da karşılıklı ateş açılmasının iki ülke arasında daha geniş çaplı bir gerilimi tetikleme ve bölgesel istikrarı derinden etkileme riski taşıdığına dair endişelerini dile getirdi.

Yaşananlardan "derin endişe" duyduğunu ifade eden BM Genel Sekreteri, tüm taraflara basit ve doğrudan bir mesaj vermenin "görevi" olduğunu vurgulayarak şöyle dedi:

"Mavi Hat boyunca ateşle oynamayı bırakın, gerilimi düşürün ve çatışmaları Güvenlik Konseyi'nin 1701 sayılı kararı uyarınca sona erdirin."

'Alevleri bastırın'

BM Genel Sekreteri sadece ateşkes yapılmasının daha geniş çaplı bir savaşın alevlerini söndürebileceğinin altını çizdi.

Guterres "Gazze'de gördüklerimizi Lübnan'da da göremeyiz. Gazze'de yaşananların devam etmesine izin veremeyiz" diyerek sözlerine son verdi.