BM yardım kuruluşu Gazze'de içmek için bir damla bile güvenli su olmadığı uyarısında bulundu

BM Güvenlik Konseyi çarşamba günü Gazze'deki çatışmaların durdurulması için yeni bir uzlaşı arayışıyla üst üste üçüncü gün toplanırken, BM Çocuklara Yardım Fonu UNICEF başkanı, güvenli su olmadan "çok daha fazla çocuğun" yakında hastalıktan öleceği uyarısında bulundu.

UNICEF İcra Direktörü Catherine Russell, "Yeterli miktarda temiz suya erişim bir ölüm kalım meselesi... Gazze'deki çocukların içecek bir damlası bile yok" dedi. "Çocuklar ve aileleri, yüksek oranda tuzlu ya da kirli olan güvenli olmayan kaynaklardan elde edilen suyu kullanmak zorunda kalıyor. Güvenli su olmadan, önümüzdeki günlerde çok daha fazla çocuk yoksunluk ve hastalık nedeniyle ölecek" dedi.

İnsani yardım alarmı, Hamas'ın İsrail'in güneyinde yaklaşık 1.200 kişinin ölümüne ve 240'tan fazlasının rehin alınmasına neden olan saldırılarına karşılık olarak 10 haftadan uzun bir süredir neredeyse aralıksız devam eden bombardımanın ardından geldi.

Şeridin su üretim, arıtma ve dağıtım ağlarını büyük ölçüde etkileyen bombardımandan kaçmak isteyen 1,4 milyondan fazla Gazzeli, BM Filistinli mültecilere yardım kuruluşu UNRWA tarafından işletilen tesislere ya da yakınlarına sığındı.

Hayatta kalma modu

Ancak UNICEF, Refah bölgesinin güneyinde yakın zamanda yerlerinden edilen çocukların günde sadece 1,5 ila 2 litre suya sahip olduğunu ve su hizmetlerinin "çökme noktasında" olduğunu söyledi.

BM kuruluşu yaptığı açıklamada, "Sadece hayatta kalmak için tahmini minimum günlük üç litredir" dedi.

UNICEF, içme suyu eksikliğinin endişe verici olduğu kadar, yarısı çocuk olmak üzere yerinden edilmiş "yüz binlerce" insanın da gıda, barınma, ilaç ve korunmaya "umutsuzca ihtiyaç duyduğunu" vurguladı.

Gazze'de temel su ve sanitasyon hizmetleri sağlayan WASH tesislerinin en az yüzde 50'sinin hasar gördüğünü ya da yıkıldığını belirten UNICEF, bu durumun özellikle çocuklar üzerindeki etkisinin endişe verici olduğunu, çünkü çocukların ishal, hastalık ve yetersiz beslenmeye daha açık olduklarını vurguladı.

UNICEF'in bildirdiğine göre, "Yetkililer, şimdiden beş yaş altı çocuklar arasında aylık ortalama ishal vakalarının neredeyse 20 katını, uyuz, bit, su çiçeği, deri döküntüleri ve 160 binden fazla akut solunum yolu enfeksiyonu vakasında artış kaydetti."

Yardım çabaları

UNICEF ve ortakları, krizin başlangıcından bu yana 1,3 milyondan fazla kişiye şişelenmiş su ve su kaplarının yanı sıra kuyuların, tuzdan arındırma tesislerinin, su taşıma ve atık ve kanalizasyon yönetiminin işletilmesi için yakıt sağlıyor.

Menstrüel sağlık ve hijyen ürünleri ile yüz binlerce kalıp sabun da dâhil olmak üzere en az 130 bin aile hijyen kitinin yanı sıra 45 binden fazla yakıt bidon dağıtıldı.

BM ajansı, su ve sanitasyon tesislerini çalıştırmak için jeneratörlere ve bozuk tesisatları onarmak için plastik borulara ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi. Ancak "erişim kısıtlamaları" nedeniyle bunların Gazze'ye girişi engellenmeye devam ediyor.

UNICEF'ten Russell bir tweet'te "Sürekli bombardıman, malzeme ve yakıt kısıtlamaları kritik ilerlemeyi engelliyor" dedi.

Ürdün'den gelen ilk konvoy

Konuyla ilgili bir gelişme olarak BM Dünya Gıda Programı (WFP) Ürdün'den yola çıkan ilk yardım konvoyunun haftalar süren koordinasyonun ardından Gazze'ye ulaştığını duyurdu.

46 kamyonluk konvoyun 750 metrik ton gıda yardımı taşıdığını belirten BM kuruluşu, bunun daha savunmasız insanlara "daha sürekli ve ölçekli erişim" sağlayacağını umduğunu da sözlerine ekledi.

Çatışmalara ara verilmesi için bastırılıyor

Son insani yardım uyarısı, Gazze Şeridi'ndeki çatışmalara yeni bir ara verilmesi ve böylece en savunmasız durumdakilere daha fazla yardım malzemesi ulaştırılabilmesi için uluslararası baskının arttığı bir dönemde geldi.

İlk duraklama 24 Kasım'dan 1 Aralık'a kadar sürmüştü.

UNRWA Genel Komiseri Philippe Lazzarini geçtiğimiz günlerde çaresiz insanların "yiyecekleri alıp hemen yedikleri" uyarısında bulunurken, sosyal medya paylaşımlarında yardım konvoylarını durduran ve malzemeleri alan gruplar görülüyor.

Lazzarini Cenevre'de gazetecilere yaptığı açıklamada, "Baktığınız her yer derme çatma barınaklarla dolu. Nereye giderseniz gidin, insanlar çaresiz, aç ve dehşet içinde," dedi.

Gazze'deki sağlık yetkililerine atıfta bulunan UNRWA, krizle ilgili son güncellemesinde, sağlık yetkililerine göre çatışmalarda 19,450'den fazla Filistinlinin öldüğünü ve "yaklaşık yüzde 70'inin kadın ve çocuk olduğu bildirildi" dedi.

'Zehirli karışım': DSÖ başkanı

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus çarşamba günü geç saatlerde attığı bir tweet ile Gazzelilerin baş etmek zorunda kaldığı "hastalık, açlık, hijyen ve sanitasyon eksikliğinin zehirli karışımından derin endişe duyduğunu" söyledi.

Ghebreyesus, "Açlık vücudun savunmasını zayıflatır ve hastalıklara kapı aralar" uyarısında bulunarak Gazze'nin halihazırda enfeksiyonlarda endişe verici artışlar yaşadığını belirtti.

Tedros, "Bu tür hastalıklar yetersiz beslenen çocuklar için ölümcül olabilir, özellikle de sağlık hizmetlerinin işlevsel olmadığı durumlarda" dedi ve ekledi: "Hemen bir ateşkese ihtiyacımız var."