Guterres: “Benzeri görülmemiş sayıda sivil öldü”

BM Genel Sekreteri Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Gazze'de İsrail güçleri ile Filistinli militanlar arasında devam eden çatışmalarda dünyanın, kendisinin Genel Sekreter olduğu 2017 yılından bu yana yaşanan diğer çatışmalarla kıyaslandığında "benzersiz ve emsalsiz" düzeyde sivil ölümlerine tanık olduğunu söyledi.

Genel Sekreter António Guterres, son emisyon raporuyla ilgili olarak düzenlenen basın toplantısında bir soruyu yanıtlarken, görev süresi boyunca çatışmalarda çocuklarla ilgili olarak yayınlanan tüm raporlarda, Yemen ve Suriye'deki çatışmalarda yüzlerce çocuk ölürken Gazze'deki mevcut savaşta binlerce çocuğun öldüğünün açıkça görüldüğünü söyledi.

Gazze'deki sağlık bakanlığı tarafından açıklanan ve BM kuruluşları tarafından güvenilir olarak kabul edilen rakamların doğruluğunu tartışmaya girmeden, "açık olan şey, birkaç hafta içinde binlerce çocuğun öldürüldüğüdür" dedi.

Sağlık yetkililerinden gelen son raporlar, 7 Ekim'de Hamas tarafından gerçekleştirilen terör saldırıları ve ardından gelen İsrail saldırısından bu yana Gazze'de toplam 13,000'den fazla sivilin öldüğünü gösteriyor.

Guterres, “Önemli olan da bu. Genel Sekreter olduğumdan bu yana hiçbir çatışmada eşi ve benzeri görülmemiş bir sivil ölümüne tanık oluyoruz” dedi.

Trajediden fırsat çıktı

Çatışmalar durduktan sonra bölgenin nasıl ilerleyebileceğine de değinen BM Başkanı, "bu trajediyi bir fırsata dönüştürebilmenin önemli olduğunu" söyledi.

Muhabirlere verdiği yanıtta "Bunun mümkün olabilmesi için savaştan sonra kararlı ve geri dönülmez bir şekilde iki devletli bir çözüme doğru ilerlememiz şart" dedi.

Guterres, ”Bu aynı zamanda savaştan sonra - ve bu benim görüşüm - Gazze'de sorumlulukları üstlenecek güçlendirilmiş bir Filistin Yönetimi'nin savaştan sonra önemli olduğuna inanıyorum” dedi.

Genel Sekreter, insani ateşkesin, insani yardım için sınırsız erişim, "rehinelerin serbest bırakılması" ve uluslararası insani hukuk ihlallerine son verilmesi ve sivillerin korunmasının yanı sıra çok önemli bir ilk adım olduğunu söyledi.

Guterres, Batı Şeria'yı yöneten ve 2006 yılında Hamas tarafından Gazze'den çıkarılan Filistin Yönetimi'nin İsrail tankları dururken kontrolü üstlenemeyeceğinin açık olduğunu, dolayısıyla bir "geçiş dönemi" olması gerektiğini belirtti.

BM himayesi çözüm olmaz

Guterres, ”Gazze'de BM himayesinin bir çözüm olduğunu düşünmüyorum.  Bence farklı ülkelerin, farklı oluşumların işbirliği yapacağı çok paydaşlı bir yaklaşıma ihtiyacımız var.  İsrail için güvenliğinin ana garantörü elbette ABD'dir.  Filistinliler için ise komşu ülkeler ve bölgedeki Arap ülkeleri çok önemli" dedi.

Genel Sekreter, ”Dolayısıyla herkesin bir araya gelerek, güçlendirilmiş bir Filistin Yönetimi'nin Gazze'de sorumluluk üstlenmesine imkan tanıyacak bir geçiş dönemi için gerekli koşulları oluşturması ve ardından da buna dayanarak, uluslararası toplum tarafından büyük ölçüde tesis edilmiş olan ve benim de defalarca altını çizdiğim ilkeler temelinde, kararlı ve geri döndürülemez bir şekilde iki devletli bir çözüme doğru ilerlemesi gerekmektedir” ifadesini kullandı.

'Yaşanamaz'

Bu arada Gazze'de BM Filistinli mülteciler ajansı UNWRA tarafından Pazartesi günü atılan bir tweet, sığınaklardaki durumu "yaşanamaz" olarak tanımladı. Gazzelilerin "hiçbir seçeneği olmadığını" söyleyen UNWRA, BM insani yardım kuruluşlarının Gazze'de siviller için hiçbir yerin güvenli olmadığı yönündeki uyarılarını yineledi.

Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e düzenlediği ve yaklaşık 1.200 kişinin hayatını kaybettiği, 240'a yakın kişinin de rehin alındığı terör saldırılarından bu yana yüz binlerce Gazzeli İsrail ordusunun tahliye talimatını takiben güneye kaçtı.

Şaşırtıcı göç

Göçün uydu görüntüleri, yıkılmış binalardan oluşan bir manzara üzerinde hareket eden bir insan kitlesini gösterirken, yer seviyesinde çekilen fotoğraflar, eşyalarını yürüyerek taşıyan aileleri ve araba koltuğundaki iki bebeği arkasında sürükleyen bir kadını gösterdi.

Pazar günü bir güncelleme yapan UNRWA İşleri Direktörü Tom White, ABD kanalı ABC'ye yaptığı açıklamada, 7 Ekim'den bu yana insanların "BM bayrağı altında barındığı" 13 UNRWA tesisinin "doğrudan vurulduğunu", "sayısız diğer sığınağın" ise "ikincil hasara" uğradığını söyledi - bunların çoğu sivillere kaçmalarının söylendiği Gazze'nin güneyindeydi.

Sığınaklarda onlarca kişi öldürüldü

White, UNRWA barınaklarında bugüne kadar 73 kişinin öldüğünü ve bunların "büyük bir kısmının güneyde" olduğunu söyledi.

UNRWA yetkilisi, "Gerçek şu ki Gazzelilerin güvenlik için gidecek hiçbir yerleri yok ve hepsi çatışma ve özellikle de hava saldırısı tehdidine maruz kalıyor" dedi.

BM ajansına göre, ülke içinde yerinden edilmiş 880 binden fazla kişi Gazze'nin beş vilayetinin tamamındaki 154 UNRWA tesisine sığındı. Gazze'nin 2,3 milyonluk nüfusunun 1,7 milyonu şu anda yerinden edilmiş durumda.

Sağlık yetkililerine göre bugüne kadar Gazze'de en az 13 bin kişiyle birlikte 104 UNRWA personeli de hayatını kaybetti.

"Gazze Şeridi'nin her yerinde evler vuruldu" diyen UNWRA'dan White, insanların asıl endişesinin “Kuzeyde de güneyde de güvenlikleri" olduğunu söyledi.