BM Genel Kurulu SKA'ların hızlandırılmasına yönelik bildirgeyi kabul etti

BM Genel Sekreteri António Guterres Pazartesi günü New York'ta yaptığı açıklamada, 2030'a doğru yarı yolu kat edilen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA)’nı kurtarmak için küresel bir plan yapmanın zamanının geldiğini söyledi.

Guterres, BM Genel Merkezi'nde düzenlenen ve dünya liderlerinin, çevreyi korurken tüm insanlar için ekonomik refah ve esenlik sağlamayı amaçlayan 17 amaca ulaşmak için eylemi hızlandırmak üzere siyasi bir deklarasyonu kabul ettiği üst düzey bir forumun açılışında konuştu.

"SKA'lar sadece bir hedefler listesi değildir. Her yerdeki insanların umutlarını, hayallerini, haklarını ve beklentilerini yansıtan hedeflerdir" dedi.

Uyumlu, iddialı eylem

Dünya liderleri 2015 yılında hiç kimseyi geride bırakmama sözü vererek SKA'ları kabul etti. Hedefler arasında aşırı yoksulluk ve açlığın sona erdirilmesi, temiz su ve sanitasyonun yanı sıra yeşil enerjiye erişimin sağlanması ve kaliteli evrensel eğitim ve yaşam boyu öğrenme fırsatlarının sunulması yer alıyor.

BM Genel Kurul Başkanı Dennis Francis, taahhütlere rağmen 2022 itibariyle 1,2 milyar insanın hala yoksulluk içinde yaşadığını ve on yılın sonunda küresel nüfusun yaklaşık yüzde sekizinin, yani 680 milyon insanın açlıkla karşı karşıya kalacağını kaydetti.  “Uluslararası toplum bu rakamları kabul edemez”, dedi.

"Uyumlu ve iddialı bir eylemle, 2030 yılına kadar 124 milyon insanı daha yoksulluktan kurtarmamız ve 113 milyon insanın daha az yetersiz beslenmesini sağlamamız hala mümkün" dedi.

Geriye doğru gitmek

17 amacın 169 alt hedefi bulunuyor. Genel Sekreter şu anda söz konusu amaç ve hedeflerin sadece yüzde 15'inin yolunda gittiğini, birçoğunun ise geri gittiği uyarısında bulundu.

Guterres, siyasi deklarasyonun "SKA ilerlemesinin hızlandırılmasında oyunun kurallarını değiştirebileceğini" söyledi.

Deklarasyon gelişmekte olan ülkeler için finansman taahhüdü ve yılda en az 500 milyar dolarlık bir SKA Teşviki ve etkili bir borç hafifletme mekanizması önerisine açık destek içeriyor.

Ayrıca, gelişmekte olan ülkelere daha uygun fiyatlarla özel finansman sağlamak üzere çok taraflı kalkınma bankalarının iş modelinin değiştirilmesi çağrısında bulunuyor ve Genel Sekreterin "modası geçmiş, işlevsiz ve adaletsiz" olarak nitelendirdiği uluslararası finans mimarisinde reform yapılmasını destekliyor.

Milyonlarca kişi hala derin açlık çekiyor

BM Genel Sekreteri, "insanlık için şok edici bir leke ve destansı bir insan hakları ihlali" olarak nitelendirdiği açlıkla karşı sürdürülen mücadeleden başlayarak altı kritik alanda harekete geçilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Guterres, "Bu çağda milyonlarca insanın derin açlık çekiyor olması hepimize karşı bir suçlamadır" diye ekledi.

Genel Sekreter, yenilenebilir enerjiye geçişin yeterince hızlı gerçekleşmediğini, dijitalleşmenin faydalarının ve fırsatlarının ise yeterince yaygınlaşmadığını söyledi.

Eğitim bekleyemez

Guterres ayrıca, dünya genelinde çok sayıda çocuk ve gencin kalitesiz eğitimin kurbanı olduğunu ya da hiç eğitim alamadığını ifade ederek, insana yakışır iş ve sosyal koruma ihtiyacına dikkat çekti.

Son olarak, doğaya karşı savaşa ve iklim değişikliği, kirlilik ve biyolojik çeşitlilik kaybıyla karakterize edilen "üçlü krize" son verilmesi çağrısında bulundu.

Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması

Guterres, "Tüm bu geçişlerin temelinde toplumsal cinsiyet eşitliğinin tam olarak sağlanması ihtiyacı yatıyor" dedi. "Ayrımcılığa son vermenin, kadınlara ve kız çocuklarına her masada yer açmanın ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddet belasına son vermenin zamanı çoktan geldi de geçiyor" ifadesini kullandı.

Guterres, herkesin sağlıklı beslenebilmesi için küresel gıda sistemlerinin dönüştürülmesine yönelik girişimler de dâhil olmak üzere BM'nin her bir alana yönelik müdahalesinin altını çizdi.

Diğer çabalar ise yenilenebilir enerji dönüşümüne yatırımın arttırılması, herkes için internet erişiminin teşvik edilmesi, 400 milyon yeni "insana yakışır iş" yaratılması ve sosyal korumanın dört milyondan fazla insana ulaştırılmasına odaklanıyor.

Bağlılığın kanıtı

BM Ekonomik ve Sosyal Konsey (ECOSOC) Başkanı Paula Narváez, deklarasyonun kabul edilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek bunu liderlerin SKA'ların uygulanmasına yönelik sarsılmaz kararlılığının bir kanıtı olarak nitelendirdi.

ECOSOC, BM sisteminin sürdürülebilir kalkınmanın ekonomik, sosyal ve çevresel olmak üzere üç ayağı üzerindeki çalışmalarının merkezinde yer alıyor ve hedeflerin takibi ve gözden geçirilmesi için bir platform sağlıyor.

İki gün sürecek olan SKA Zirvesi, BM Genel Kurulu'nun üst düzey haftasının, Devlet ve Hükümet Başkanlarının yıllık toplantısının merkezinde yer alıyor. 

Anı yakalayın

Narváez, Kalkınmanın Finansmanına ilişkin Üst Düzey Diyaloğun, mevcut ihtiyaçlara ve ortaya çıkan zorluklara cevap verebilecek uluslararası bir finansal mimariye duyulan ihtiyacı ele alacağını söyledi. 

İklim Hedefi Zirvesi ise iklim eylemi konusunda kararlı bir ilerleme kaydedilmesi ve daha zamanlı ve hedefe yönelik çabalar için çıtanın yükseltilmesi için bir fırsat sunuyor. 

Narváez, "Bu hafta SKA'ları kurtarmak için bir dönüm noktası olmalı. Bu anın elimizden kayıp gitmesine izin vermemeliyiz" dedi.